Geheimhouding rond varkensbedrijf Oisterwijksebaan roept vragen op

23 maart 2020

De langgekoesterde wens van de gemeenteraad van Oisterwijk om het varkensbedrijf aan de Oisterwijksebaan 2 te saneren lijkt eindelijk in vervulling te gaan. Maar daar hangt wel een prijskaartje van 1,6 miljoen euro aan. Het college van burgemeester en wethouders wil bovendien dat de gemeenteraad instemt met geheimhouding van de overeenkomst.

door Gerben van den Broek – Pit Onderzoek

Het raadsvoorstel is goed nieuws voor de bewoners van de wijk Westend in Oisterwijk. Zij hebben al jaren te maken hebben met stankoverlast. Dat wordt nu erkend door de gemeente. In het raadsvoorstel staat dat volgens geurberekeningen van de ODZOB (Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant) de overlastsituatie in dit gebied voor ruim 1.100 woningen tot de Top 20 van Brabant behoort.

Varkensfokkerij aan de Oisterwijksebaan, nabij de Apollolaan (Westend) in Oisterwijk (Bron: PIT Onderzoek)

Terugverdienen
De 1,6 miljoen euro die de gemeente betaalt voor de beëindiging van het bedrijf wordt voorgefinancierd door de provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte. Daar komt voor de boer nog een bedrag bij vanuit de subsidieregeling sanering varkenshouderijen van de Rijksoverheid. De gemeente Oisterwijk is een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met Ruimte voor Ruimte, waarbij is afgesproken dat zij 2,5 miljoen euro beschikbaar stelt voor sanering van agrarische bedrijven, ontmanteling van leegstaande stallen en kwaliteitsverbetering van het buitengebied. In ruil daarvoor gaat de gemeente Oisterwijk locaties leveren aan Ruimte voor Ruimte ten behoeve van woningbouwontwikkeling en de verkoop van woningbouwkavels. Daarbij gaat het waarschijnlijk vooral om vrije sector kavels. Op die manier kan de ontwikkelingsmaatschappij haar financiële bijdrage terugverdienen. Een logische vraag is: om welke kavels gaat het dan? Een eerdere actie tegen de komst van de megastal aan de Oisterwijksebaan.

Geheimhouding
Door geheimhouding wil de gemeente haar eigen financiële belang en de belangen van de andere betrokken partijen zo goed mogelijk beschermen. Toch roept het raadsvoorstel de nodige vragen op. Wat krijgen de inwoners van Oisterwijk terug voor de 1,6 miljoen euro die de gemeente gaat betalen aan de varkenshouder? Er is afgesproken dat door de eigenaren een passende herbestemming wordt gerealiseerd en betaald. Maar wat is ‘passend’? En waarom gaat de gemeente niet zelf investeren en de regie voeren, zodat in dit gebied in de komende jaren grotere aantallen (betaalbare) woningen gerealiseerd kunnen worden? Hoe kijken de fracties in de gemeenteraad hier tegenaan?

Sociale woningbouw
Ook de afspraken met Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte staan niet in het openbare raadsvoorstel, maar in de geheime bijlage. Dit is echter wel een belangrijk onderdeel van de overeenkomst. Zijn er bijvoorbeeld ook afspraken gemaakt over de bouw van sociale huur- of koopwoningen? In de woningbouwprogrammering 2019-2028 van de gemeente Oisterwijk staat dat 35 procent van de woningbouw moet bestaan uit sociale huur- en koopwoningen. Bij de ontwikkeling van 19 Ruimte voor Ruimte kavels aan de Kerkhovenbaan/Molenbaan bleek in 2019 de ontwikkeling van sociale woningbouw zowel ruimtelijk als financieel niet haalbaar. Daarom heeft het college er destijds voor gekozen om de verplichting om sociale woningbouw te bouwen door te schuiven naar een toekomstig initiatief. Gaat dit nu gebeuren? De gemeenteraad van Oisterwijk bespreekt de geheimhouding 16 april; het raadsvoorstel voor besteding van 1,6 miljoen op 28 mei in de raadsvergadering.